Onderzoek naar ketogene interventies en brein

Het Lifestyle Brain Interaction-lab van Universiteit Leiden is een crowdfunding gestart voor onderzoek naar ketogene interventies bij ADHD, autisme, depressie en de ziekte van Alzheimer. Steeds meer onderzoek laat zien dat voeding bij deze aandoeningen van invloed kan zijn.

Kracht van ketonen

‘Veel mensen worstelen met mentale gezondheidsproblemen en steeds meer onderzoek laat zien dat voeding hier een grote rol in speelt’, aldus neurowetenschapper dr. Eline Dekeyster, hoofdonderzoeker van het Lifestyle Brain Interaction-lab. Dekeyster en haar collega’s bestuderen de effecten van ketogene interventies op de mentale gezondheid, waarvoor ze een crowdfunding zijn gestart. Bij ketogene interventies komt iemand in ketose. Dekeyster: ‘Allereerst kun je vasten; als iemand niet eet, maakt het lichaam eerst de glycogeenvoorraad op. Daarna schakelt je lichaam over op vetverbranding, waarbij vet wordt vrijgemaakt in het weefsel en door de lever wordt omgezet in ketonen. Daarnaast zijn er supplementen; ketonen in vloeistof- of poedervorm. Tot slot kun je een ketogeen dieet volgen met weinig koolhydraten.’ Ketonen zijn niet alleen een brandstof voor het lichaam. Ze legt uit: ‘Ketonen kunnen ook de expressie van ons DNA reguleren, wat betekent dat ze invloed hebben op hoe onze genen tot uiting komen. Ook hebben ze een ontstekingsremmend effect en beschermen ze onze hersencellen.’

Levensveranderend

Met haar onderzoek wil Dekeyster uitdiepen hoe ketogene interventies werken bij verschillende mentale aandoeningen, om die interventies uiteindelijk veilig te implementeren in de reguliere gezondheidszorg. Ketogene interventies werken volgens haar bij sommige mensen wel, bij sommigen niet. Dekeyster: ‘Maar voor wie het wel werkt, kan het levensveranderend zijn. En zeker als er geen andere behandelingen mogelijk zijn, stemt dat hoopvol.’

Ketogene interventies bij ADHD

Momenteel zijn er nog geen grote studies die aantonen dat een ketogeen dieet helpt bij ADHD, maar op social media delen steeds meer mensen hun persoonlijke positieve ervaringen. Volgens Dekeyster gaat ADHD in veel gevallen gepaard met een verstoring van het glucosemetabolisme in de frontale cortex. Ook is er veelal sprake van een verstoorde neurotransmitter balans, inflammatie en oxidatieve stress. Een ketogeen dieet kan op elk van deze factoren invloed hebben.

Ketogene interventies bij autisme

Diverse kleine wetenschappelijke studies laten volgens Dekeyster zien dat een ketogeen dieet kan helpen bij autisme. Echter, de effecten variëren sterk tussen individuen en de langetermijneffecten zijn nog niet bekend.

Ketogene interventies bij depressie

Heel wat preklinische studies laten volgens Dekeyster een duidelijke verbetering zien bij depressie en angststoornissen na een keto-interventie. Het onderliggende mechanisme is nog niet volledig duidelijk, maar de aanwijzingen zijn bemoedigend en rechtvaardigen volgens haar verder onderzoek.

Ketogene interventies bij Alzheimer

Alzheimer wordt door neurowetenschappers ook diabetes type 3 genoemd, omdat het glucosemetabolisme in de hersenen is verstoord. Dit kan volgens Dekeyster worden aangepakt met keto-interventies. Haar visie wordt ondersteund door een aantal studies en ervaringsverhalen. Het is nog niet duidelijk hoe en bij wie deze aanpak het beste kan worden ingezet. Daarom is verder onderzoek cruciaal.

Veiligheid

Hoewel Dekeyster positief is over de effecten van ketogene interventies bij verschillende stoornissen, benadrukt ze dat het niet voor iedereen een goed idee is. ‘Keto kan gevaarlijk zijn. Bij ongecontroleerde diabetes of overmatig alcoholgebruik kan iemand te veel ketonen in het bloed krijgen, waardoor het bloed zuur wordt en zuurstof niet goed getransporteerd kan worden. Ook bij bepaalde stofwisselingsziekten, nierziekten, hartritmestoornissen en in combinatie met bepaalde medicatie is keto niet aan te raden.’ Dekeyster adviseert mensen altijd te overleggen met de behandelend arts.

Bron: Universiteit Leiden