Kennis van verpleegkundigen over leefstijl schiet tekort

Verpleegkundigen hebben behoefte aan meer kennis van overgewicht en meespelende leefstijlfactoren. Ze zien het wel als hun taak om overgewicht bespreekbaar te maken, maar weten niet altijd goed hoe ze het gesprek aan moeten gaan. Dat blijkt uit een rapport van Alliantie Voeding in de Zorg, Partnerschap Overgewicht Nederland en Hogeschool Utrecht. Zij pleiten voor meer aandacht voor voeding en leefstijl in de opleiding.

Signaleringsfunctie

Verpleegkundigen werken dagelijks met mensen met overgewicht en obesitas. Zij kunnen een belangrijke rol spelen in het voorkomen en behandelen van dit probleem. Om te achterhalen hoe zij hun eigen rol zien en wat er in het onderwijs zou moeten veranderen, werden 70 MBO- en HBO-verpleegkundigen uit verschillende settings geïnterviewd.

Tekort aan kennis

Een groot deel van de geïnterviewde verpleegkundigen ziet het als hun taak om overgewicht te bespreken met de patiënt. Maar lang niet altijd gaan ze hier het gesprek ook over aan. Ze ervaren spanning om het onderwerp ter sprake te brengen en een tekort aan kennis. Ze geven aan wel enige kennis te hebben op het gebied van voeding en beweging in relatie tot overgewicht. Maar de kennis over andere leefstijlfactoren als ontspanning en slaap en over endocriene, neurologische en genetische factoren vinden ze tekort schieten.

Gesprekstechnieken

Niet alleen een gebrek aan kennis bemoeilijkt het gesprek. Ook vinden veel verpleegkundigen dat ze gespreksvaardigheden missen. Ze hebben het gevoel niet de juiste gesprekstechnieken te beheersen, waardoor ze bijvoorbeeld stigmatiseren niet goed kunnen voorkomen. Ook vinden ze het moeilijk om te gaan met eventuele schaamte, een gebrek aan zelfvertrouwen en weinig zelfreflectie van de patiënt. Bovendien vormen lage gezondheidsvaardigheden, lage sociaal- economische status (SES) van de patiënt en geringe of geen steun van familie en naasten barrières om het gesprek aan te gaan.

Meer aandacht hiervoor in opleidingen

In het onderzoek is ook gesproken met docenten, opleidingen en andere zorgprofessionals en betrokken organisaties. In het rapport hebben de initiatiefnemers aanbevelingen opgesteld voor onderwijsontwikkeling en implementatie. Zo hopen ze een impuls te geven aan onderwijsontwikkeling op het punt van de preventie van overgewicht.

Bron: Alliantie Voeding in de zorg