Gezondheidsvaardigheden schieten tekort bij 1 op 3 volwassenen

Circa 35 procent van de volwassen Nederlanders heeft onvoldoende of beperkte gezondheidsvaardigheden. Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel onder 723 respondenten. Gezondheidsvaardigheden zijn een belangrijke determinant van gezondheidsverschillen.

Gezondheidsinformatie begrijpen

Gezondheidsvaardigheden zijn vaardigheden die mensen nodig hebben om gezondheidsinformatie te krijgen, te begrijpen, te beoordelen en te gebruiken in de eigen situatie. Uit het onderzoek blijkt dat slechts 65 procent van de volwassenen voldoende gezondheidsvaardigheden heeft. Bij 27 procent is sprake van beperkte gezondheidsvaardigheden en 8 procent heeft onvoldoende gezondheidsvaardigheden. Het percentage mensen met onvoldoende of beperkte gezondheidsvaardigheden varieert over de jaren heen van 25 procent in 2021 tot 36 procent in 2017.

Gezondheidsverschillen

Gezondheidsvaardigheden zijn niet gelijk verdeeld in de bevolking. Ouderen, mensen met een lagere opleiding en mensen met een slechtere ervaren gezondheid hebben vaker te maken met onvoldoende of beperkte gezondheidsvaardigheden dan respectievelijk jongeren, mensen die hoger opgeleid zijn, en mensen die hun gezondheid als beter ervaren. Algemeen geldt dat onvoldoende of beperkte gezondheidsvaardigheden vaker voorkomen bij groepen in onze samenleving die al kwetsbaarder zijn in fysiek, sociaal en maatschappelijk opzicht. Onvoldoende of beperkte gezondheidsvaardigheden kunnen eraan bijdragen dat de gezondheidsverschillen nog verder toenemen. Ook regionaal zijn er verschillen: in de noordelijke provincies (Groningen, Friesland en Drenthe) hebben mensen relatief vaker beperkte gezondheidsvaardigheden.

Lastig communiceren met zorgverleners

Mensen met onvoldoende of beperkte gezondheidsvaardigheden vinden het vaak lastig om hun weg te vinden in de zorg en om te communiceren met zorgverleners. Ze hebben bijvoorbeeld moeite met het benoemen van hun klachten, het begrijpen van gegeven informatie, het op de juiste manier innemen van medicijnen en het lezen van bijsluiters of dieetadvieslijsten. Ook hebben ze over het algemeen slechtere gezondheidsuitkomsten, zoals meer kans op een ziekenhuisopname, complicaties of langer herstel.

Bron: Het Nivel