‘Gezondheidsramp in Nederland op komst’
Ongezond leven is makkelijker en goedkoper dan gezond leven. Volgens 22 gezondheidsfondsen is dat één van de redenen dat we in Nederland steeds korter in goede gezondheid leven. In een manifest roepen de fondsen gezamenlijk op om de transitie naar langer gezond leven voor iedereen in Nederland te versnellen.
Gezonde levensverwachting daalt
De levensverwachting is de afgelopen decennia wel gestegen, maar het aantal jaren dat Nederlanders leven met chronische aandoeningen neemt sinds 1980 schrikbarend toe. De zorg raakt mede hierdoor overbelast en wordt duurder. Het aantal mensen dat behandeling nodig heeft neemt toe terwijl er een groeiend personeelstekort is. Volgens de samenwerkende gezondheidsfondsen voltrekt zich een gezondheidsramp in slow motion, die niet vanzelf stopt.
Oorzaken van korter gezond leven
Dat we in Nederland steeds korter in goede gezondheid (zonder chronische ziekten) leven, komt volgens de gezondheidsfondsen door de volgende risico’s en ontwikkelingen:
- in de huidige samenleving is ongezond leven makkelijker en goedkoper dan gezond leven
- de leefomgeving en het klimaat verslechteren door ongezonde lucht en vervuiling
- een zorginfarct dat groeit in omvang vanwege meer mensen met een chronische aandoening en een groeiend personeelstekort
- oplopende tekorten van medicijnen en hogere uitgaven daaraan
- een voortgaande “dubbele” vergrijzing (er zijn meer en langer levende 65-plussers en binnen de groep 65-plussers neemt het deel 80-plussers toe)
Sociaaleconomische gezondheidsverschillen
De gezondheidsfondsen vinden het onacceptabel dat de minst welvarende Nederlanders maar liefst 8 jaar korter leven dan de meest welvarende en 24 jaar korter in goede gezondheid. Een laag inkomen en weinig vermogen vergroten de kans dat iemand in een omgeving komt te wonen, die ongunstiger is voor de gezondheid. Daarbij wordt zorg steeds duurder en onbereikbaarder. Er zijn al signalen van zorgmijding door bepaalde groepen. Ongezondheid heeft grote gevolgen voor de gezondheid en kwaliteit van leven van mensen zelf. Ook draagt het bij aan ziekteverzuim, productiviteitsverlies en personeelstekorten. Een ongezond Nederland heeft dus niet alleen grote gevolgen voor het welzijn van elke Nederlander maar ook voor onze gezamenlijke welvaart, aldus de gezondheidsfondsen.
Gezondheidstransitie is cruciaal
De Gezondheidsfondsen pleiten in het manifest voor een snelle gezondheidstransitie, met meer nadruk op preventie en het verkleinen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen. Alleen als overheid, gezondheidszorg, het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties samen de schouders eronder zetten, zijn we volgens de fondsen in staat de broodnodige verandering snel te realiseren.
Gepubliceerd op 28 juni 2024
Door Angela Severs